ROBOTLAR

ROBOT nedir?

Konuya girmeden önce isterseniz aşağıdaki rahmetli amcadan başlayalım. İşte bu resimdeki amcamızın ismi Karel CAPEK . Okuduğuma göre bir oyununda Robot kelimesinden bahseder. (Amcamızın Çek asıllı olduğunu bu araya sıkıştıralım) Çek dilinde robot, köle anlamına gelmektedir. Hatta adamdaki nasıl bir ileri görüşmüş ki 1921 yılında yazdığı bir oyununda Robotların, insanlar gibi işe gittiklerini, fabrikalarda bizler gibi çalışacağını anlatmış! (Beyler bu adama saygı gösterelim. Vaktim olursa Sayın Karel'i de araştıracağım.) Ve işte ilk defa ortaya atılan ve kelime karşılığı köle olan robotların namı tüm dünyaya yayılır.

(31.03.2017)Robotlar ile ilgilenmeye başladıysanız size hemen Robot Yasalarından bahsederler. Aman Tanrım nedir bu yasalar onlarında mı anayasası var derseniz sizler de benim gibi büyük bir yanılgıya düşmüş olursunuz. Isaac ASIMOV adlı dünyaca ünlü bir bilim kurgu yazarı çıkar kitaplarında bu yasadan bahseder. Bana kalırsa tamamen hayal ürünü fakat dahice yasaları ortaya atar. Nedir bunlar derseniz;

Bir robot, bir insana zarar veremez ya da zarar görmesine seyirci kalamaz.
Bir robot, birinci kuralla çelişmediği sürece bir insanın emirlerine uymak zorundadır.
Bir robot, birinci ve ikinci kuralla çelişmediği sürece kendi varlığını korumakla mükelleftir.

Bilim kurgu yazarımız bu yasaları romanlarında işlerken birden aklına şu cümle gelmiş olabilir; "Peki ya bir toplumu kurtarmak için bir insan feda edilir mi?" Daha da açayım, eğer insanlığın geleceği söz konusuysa bir veya birkaç insanın öldürülmesini sorun olarak görmemektedir. Isaac yukarıdaki 3 yasayı bozmadan bir yasa da ekler ve bunu diğer yasaların önüne koyarak "Sıfırıncı Yasa" (zeroth law)diye adlandırır.

"bir robot insanlığa zarar veremez veya hareketsiz kalarak insanlığın zarar görmesine izin veremez."

Peki şimdi ben bir kamyon dolusu cümleyi neden anlattım, niye anlattım? Merak ederseniz bilin ki böyle bir kanun sadece Isaac'ın romanlarında var. (Araştırmalarım bu yönde) Aslında Isaac'ın bu kendi koyduğu kanunlara uymayan romanlarını da duydum. (Bu ne arkadaş hem sen kanun koy, hem sen uyma) Derslerde,kahvelerde,vapur köşelerinde,stadyumda veya olmayacak başka bir yerde duyarsanız şaşırmayın diye yazdım. Bu günlük yeter devamı yarın ya da yarından da yakın...

(01.04.2017) Ben bu robotları çok sevdim. Hemen devam edelim. Robotların tarihten biraz bahsettik. Daha detaylara dahi inebilirdim ama bu kadar kafi desem de laf arasında da olsa duramayacağım ve robotları Anadolu topraklarına geleceğim.

Tarihte ilk robot kim tarafından yapıldı? Diye bir soru sorarsanız Google ve Yandex amcama ya da başka bir dayıya şu cevabı bulursunuz; El CEZERİ... Şırnak dolaylarında yaşamış bu büyük bilim adamına robot sisteminin babası diyebiliriz. Bu büyük bilim insanı için ayrı bir çalışma sayfası hazırlama şart arkadaşlar. aşağıda bu büyük bilim adamının yaptığı birkaç eser bulunmakta.

Kendi tarihimizle ilgili bir iddia daha var ki şaşırtıcı. 2. Abdülhamid Han zamanında yapılan ve iadeyi ziyaret dolayısıyla Japon imparatorluğuna gönderilen bir robottan bahsedilir. Her saat başı ezan okuyan ve semazen misali dönen bu robotumuzun adı Alamettir. Alamet hakkında doğrudur diyenler kadar yalandır diyenler de mevcut. Net bilgi var mı? Yazılan çizilen çok ama bir muamma olduğu ortada. Neyse bugünü de robot tarihi hakkında bitirdik. Bir sonraki yazımızda Robot nedir? Sorunu cevap ağrıyacağız.